Co nowego
W porównaniu ze swoją znakomitą poprzedniczką Rampage IV Extreme która jest konstrukcją z 2011 roku nowa wersja Black Edition wprowadza sporo zmian i ulepszeń:
- zintegrowany na płycie układ audio SupremeFX który zapewnia najwyższą jakość dźwięku porównywalną z dedykowanymi kartami dźwiękowymi.
- bezprzewodowa karta sieciowa Wi-Fi 802.11 1/b/g/n/ac
- Bluetooth v4.0
- wsparcie dla pamięci RAM 1066-2666/2800 MHz
- sekcja zasilania Extreme Engine DIGI+ III wykorzystująca wysokiej jakości dławiki 60A
- dodatkowe porty SATA oraz USB, w sumie aż 10 portów SATA oraz 18 USB
- OC Panel który może służyć jako konsola do monitorowania systemu w czasie rzeczywistym (taktowanie procesora, temperatura i prędkości wentylatorów) lub jako panel OC umożliwiający zmianę napięć kart graficznych i procesora
- SSD Secure Erase który przywraca pierwotną wydajność używanemu przez dłuższy czas nośnikowi SSD 'zerując' komórki pamięci.
- ROG RAM Disc który umożliwia przekształcenie nawet 80% pamięci RAM w szybki dysk wirtualny, zapewniając wydajne działanie premierowych gier w momencie odczytywania lub zapisywania danych.
- ROG GameFirst II który optymalizuje ruch sieciowy minimalizując latencję i skracając wszystkie najważniejsze pingi
- atrakcyjny wygląd utrzymany w czarnej kolorystyce
Budowa oraz wyposażenie
Płyta jest zapakowana w bardzo solidne pudło utrzymane w czarnej kolorystyce. Z przodu znajdziemy charakterystyczne logo serii Republic Of Gamers, nazwę modelu oraz postać z gry Assassin's Creed, natomiast z tyłu opis najważniejszych funkcji i specyfikację techniczną.
W środku oprócz płyty znajdziemy następujące akcesoria:
- Podręcznik użytkownika
- Płyta ze sterownikami i oprogramowaniem
- Osłona panelu I/O
- kod do gry Assasin's Creed 4 (egzemplarz testowy go nie posiadał)
- 10 x kabel SATA (6 x SATA 6 Gbps, 4 x SATA 3 Gbps)
- OC Panel wraz z adapterem montażowym do zatoki 5.25
- kabel USB do podłączenia OC panelu (ROG connect)
- moduł Wi-Fi
- mostki SLI: 2-Way, 3-Way, 4-Way
- 1 x mostek 2-Way CrossFire
- kabel USB (biały)
- backplate do X-socket wraz z kluczem Torx
- kostki do podłączenia przewodów Power/Reset
- naklejki ROG, logo ROG (magnetyczne)
Płyta jest w formacie E-ATX na co należy zwrócić uwagę przed zakupem ponieważ nie każda obudowa będzie w stanie ją pomieścić. Stylistyka utrzymana jest w czarno-szarej kolorystyce i trzeba przyznać że na żywo płyta robi niesamowite wrażenie.
Asus zastosował rozbudowaną sekcję zasilania Extreme Engine DIGI+ III zbudowaną z najwyższej jakości komponentów, 8 faz przeznaczonych jest dla CPU VCore, 3 fazy dla kontrolera pamięci, 4 fazy dla pamięci RAM. Po obu stronach gniazda procesora znajdują się cztery sloty na pamięci RAM w dwóch kolorach: czarne oraz szare. Z prawej strony w górnym rogu znajdziemy przyciski Power i Reset oraz wyświetlacz kodów - bardzo pomocny w diagnozowaniu błędów. Z boku umieszczono aż dziesięć portów SATA. W dolnej części z lewej strony znajduje się układ dźwiękowy SupremeFX oddzielony od reszty płyty czerwonym podświetleniem. Natomiast na samym dole znajdziemy przycisk DirectKey który wymusza wejście do biosu UEFI oraz przełącznik pomiędzy dwoma biosami (Bios Switch). Płyta umożliwia połączenie do czterech kart graficznych w konfiguracji multi-GPU (x16/x16, x16/x8/x16, x16/x8/x8/x8). Należy jednak zwrócić uwagę na dość małą odległość pierwszego górnego slotu (PCIE 3.0 x 16) od gniazda procesora. W praktyce wiele masywnych chłodzeń powietrznych może blokować montaż karty w tym slocie - tak było z Prolimatech Megahalems Black, natomiast Cooler Master V6GT umożliwił montaż karty w górnym slocie "na styk". W takiej sytuacji kartę możemy zamontować w trzecim slocie od góry i nie straci ona na wydajności gdyż ten slot jest również typu PCIE 3.0 x 16. Natomiast w przypadku multi gpu warto zwrócić uwagę na dobór odpowiedniego chłodzenia dla procesora które nie będzie blokować górnego slotu.
Na tylnym panelu na uwagę zasługuje liczba portów USB - jest ich aż dziesięć, w tym sześć w wersji 3.0. Ponadto znajdziemy tu przyciski Clear CMOS i ROG connect oraz porty wejścia/wyjścia: WiFi (802.11ac), Bluetooth 4.0, Audio, S/PDIF, PS2, LAN, 2 x eSATA.
Na tylnym panelu na uwagę zasługuje liczba portów USB - jest ich aż dziesięć, w tym sześć w wersji 3.0. Ponadto znajdziemy tu przyciski Clear CMOS i ROG connect oraz porty wejścia/wyjścia: WiFi (802.11ac), Bluetooth 4.0, Audio, S/PDIF, PS2, LAN, 2 x eSATA.
Bios UEFI i oprogramowanie
Bios UEFI utrzymany w czarnej kolorystyce jest bardzo przejrzysty i oferuje mnogość opcji dla maniaków podkręcania. Oprócz napięcia CPU Vcore regulować możemy całą gamę innych napięć: CPU VTT, CPU VCCSA, CPU PLL, DRAM, PCH. Znajdziemy tu również kilka pre-definiowanych profili OC. Nie wszystkie nadają się do codziennego użytku jak również nie każda sztuka procesora będzie stabilna korzystając z gotowego profilu, więcej informacji o profilach znajduje się w sekcji "podkręcanie procesora". Przy każdej istotnej opcji znajdziemy krótki opis z prawej strony co jest bardzo pomocne dla początkujących. Z ciekawostek w biosie znajduje się m.in. możliwość wyłączenia czerwonego podświetlenia ścieżki przy układzie dźwiękowym, pre-definiowane profile dla pamięci RAM, SSD Secure Erase. Poniżej przedstawiam skróconą galerię biosu.
Oprogramowanie Asus AI Suite 3
AI Suite to pakiet oprogramowania który umożliwia konfigurację płyty z poziomu Windowsa. Zakładka TurboV Evo pozwala na podkręcenie procesora, "Digi+Power Control" umożliwia zmianę ustawień zasilania, za pomocą "EPU" możemy zmienić ustawienia oszczędzania energii a "Fan Expert 3" pozwoli nam sterować pracą wentylatorów. Dokładnie te same ustawienia są dostępne z poziomu biosu, ale dzięki AI Suite mamy możliwość ich konfiguracji z poziomu Windowsa bez potrzeby wchodzenia do biosu. Oprócz AI Suite Asus dołącza również sporo dodatkowego oprogramowania: ROG Game First II, Mem TweakIt, ROG RamDisc, otrzymujemy też roczną licencję na program antywirusowy Kaspersky 2013.
OC Panel
Panel OC w postaci w jakiej go otrzymujemy w Rampage IV Black Edition to nowość którą Asus wprowadził z płytą Maximus VI Extreme Z87. Wyposażono go w wyświetlacz LCD o rozmiarze 2.6 cala. Panel możemy zamontować wewnątrz obudowy w zatoce 5.25 lub podłączyć zewnętrznie. Niestety dołączony kabel "ROG connect" który łączy płytę z panelem jest dość krótki przez co montując panel w zatoce 5.25 nie możemy liczyć na ukrycie kabla pod tacką w obudowie. Panel może pracować w dwóch trybach - jako konsola do monitorowania systemu w czasie rzeczywistym, wówczas będzie wyświetlał taktowanie procesora, temperaturę i prędkości wentylatorów lub jako panel OC umożliwiający zmianę napięć procesora i kart graficznych dzięki VGA Hotwire. W kwestii regulacji napięć procesora panel będzie przydatny ale tylko przy ekstremalnym podkręcaniu umożliwiając zmianę napięcia i mnożnika w czasie rzeczywistym np. w czasie trwania testu. Przeciętny gracz nie będzie ani nie musi korzystać z OC panelu aby podkręcić i zmienić napięcie procesora gdyż można to zrobić w prosty sposób z poziomu biosu UEFI lub z poziomu AI Suite w Windows-ie. Podobnie wygląda sprawa w kwestii regulacji napięć (Vgpu, Vmem, Vpll) karty graficznej za pomocą VGA Hotwire. Jest to również opcja przydatna ale tylko przy ekstremalnym podkręcaniu co mnie najbardziej rozczarowało. Aby z niej skorzystać musimy dokonać modyfikacji PCB samej karty graficznej (przykład dla Asus GTX 780 DirectCUII) - odlutować rezystor (PGR100), zewrzeć odpowiednie pady (PGR 152) na karcie oraz doprowadzić kabelki z wyjść na karcie do OC Panelu.
Wszystko to wymaga odrobinę wprawy, sprzętu do lutowania, nie wspominając już o utracie gwarancji na kartę. Ponadto panel umożliwia kontrole napięć tylko dwóch kart graficznych (jest możliwość kontroli trzeciej karty kosztem napięć Vpll) co jest ograniczeniem dla overclockerów podkręcających konfiguracje 3 lub 4-way SLI. Trochę szkoda że kupując tak drogą płytę przeznaczoną do podkręcania wyposażoną w rozbudowany panel do OC nie mamy możliwości za jego pomocą w prosty sposób regulacji napięć na karcie graficznej przez co sam OC Panel jest gadżetem przydatnym tylko dla profesjonalnych overclockerów niż czymś co typowy gracz-entuzjasta może wykorzystać do zabawy z podkręcaniem. Osobiście oczekiwałem więcej (prostej regulacji napięcia na karcie graficznej) od tej dodatkowej zabawki która z pewnością podnosi cenę końcową produktu.
Platforma testowa
Podkręcanie procesora
Pre-definiowane profile OC
- Profil CPU Level Up 4.1 GHz - 41 x 100 - Vcore 1.248 V - test OCCT zaliczony
- Profil CPU Level Up 4.3 GHz - 43 x 100 - Vcore 1.28 V - test OCCT zaliczony
- Profil CPU Level Up 4.5 GHz - 45 x 100 - Vcore 1.408 V - test OCCT nie zaliczony z powodu wykrycia błędu
- Profil Air-cooled gamers 4.5 - 4.7 GHz - x45/x45/x46/x46/x47/x47 - Vcore 1.504 V - test OCCT przerwany BSOD-em
- Profil Water-cooled gamers 4.6 - 4.9 GHz - x46/x46/x47/x47/x48/x49 - Vcore 1.55 V - Windows nie dał się uruchomić z powodu błędu BSOD podczas ładowania systemu
Maksymalne stabilne OC
Jako punkt wyjściowy do szukania maksymalnego stabilnego OC posłużył profil "Air-cooled gamers". Zmiany jakie dokonałem w profilu to ustawienie Vcore na 1.4 V, Vccsa na 1.2 V, Vpll na 2.0 V, mnożnik na x45 (docelowo 4.5 GHz) dla wszystkich sześciu rdzeni oraz wczytanie profilu XMP 1866 MHz CL 9-10-9-28 2T dla pamięci RAM. Poza tym nie dokonałem innych zmian w profilu. Przy tych ustawieniach procesor zdołał przejść 30 minutowy test stabilności OCCT:
Przy 4.6 GHz procesor nie był wstanie przejść testu OCCT nawet przy Vcore 1.5 V. Jako ciekawostkę wspomnę że na standardowych ustawieniach napięć Vccsa oraz Vpll procesor potrzebował aż 1.45 V (Vcore) aby przejść test OCCT przy 4.5 GHz a więc podniesienie tych dwóch napięć pozwoliło uzyskać stabilność przy wyraźnie niższym Vcore. Próbowałem również podkręcać procesor za pomocą szyny BCLK co pozwala na użycie mniejszych mnożników jednak próby te nie przyniosły lepszych rezultatów niż uzyskane 4.5 GHz na BCLK 100 MHz. Podsumowując krótko nie ulega wątpliwości że sztuka testowa procesora 4960X delikatnie mówiąc do najlepszych nie należała.
Maksymalne OC do testów syntetycznych
Jako punkt wyjściowy dla ustawień do testów w benchmarkach syntetycznych również posłużył profil "Air-cooled gamers". Mnożniki w profilu dla kolejnych rdzeni podniosłem na x46/x46/x47/x47/x48/x48 (docelowo 4.6-4.8 GHz). Ponadto zwiększyłem napięcie VCore do 1.57 V oraz podkręciłem pamięci RAM do 2133 MHz CL 9-11-10-28 2T. Poza tym nie dokonałem innych zmian w profilu. Screeny z ustawień jakich użyłem podczas testów syntetycznych zostały przedstawione w galerii biosu UEFI. Należy jednak zaznaczyć że procesor nie był w pełni stabilny - tzn. był w stanie przejść testy syntetyczne, jednak test OCCT był już przerywany BSOD-em.
Testy syntetyczne (XTU Benchmark, Cinebench R15, UCBench 2011, HWBot Prime) i pobór energii
Z uwagi na brak drugiej płyty X79 jako porównanie w testach syntetycznych posłużyła platforma z Sabertooth Z77 oraz procesorem 3770K. Należy zauważyć że różnice w wynikach obrazują różnice pomiędzy procesorami 4960X i 3770K a nie porównują płyt głównych. Mimo to postanowiłem je tu zamieścić. Gdybym użył w testach jako porównanie drugą tańszą płytę główną X79 wyniki przy tak samo taktowanym procesorze byłyby płaskie - w przybliżeniu takie same. Jednak uzyskanie tego samego OC nie byłoby już gwarantowane. Zatem różnice pomiędzy płytami z niższego i wyższego segmentu sprowadzają się do wyposażenia, budowy (sekcja zasilania, jakość wykonania) i możliwości OC jakie płyty oferują.
Linki do uzyskanych wyników:
- HWBot Prime: 4960X 3770K
- UCBench 2011: 4960X 3770K
- Cinebench R15: 4960X 3770K
- XTU Benchmark: 4960X 3770K
Pomiar poboru energii wykonałem za pomocą cyfrowego watomierza EM-240. Procesor pracował z zegarem 4.5 GHz @ 1.4 V, ustawienia oszczędzania energii w biosie były wyłączone. Karta Asus GTX 780 DirectCUII pracowała na fabrycznych zegarach i napięciu, w teście Fire Strike było to 993 MHz @ 1.162 V. Podaje maksymalny odczyt z miernika.
Podsumowanie
Asus Rampage IV Black Edition z blokiem wodnym od EK
Asus Rampage IV Black edition to płyta główna przeznaczona przede wszystkim do ekstremalnego podkręcania z wykorzystaniem azotu. W tym aspekcie bez dwóch zdań jest bez konkurencyjna co potwierdzają liczne rekordy świata udokumentowane na portalu dla overclockerów HWBot:
- Fire Strike link
- Cloud Gate link
- 3DMark11 Performance link
- 3DMark11 Extreme link
- 3DMark11 Entry link
- 3DMark Vantage link
- Catzilla 720p link
- Cinebench R11.5 w kategorii 6core link
- podkręcenie 4820K do 6943 MHz oraz pamięci G.SKILL DDR3 do ponad 4072 MHz
Żadna inna płyta nie może pochwalić się podobnymi osiągnięciami w ekstremalnym OC. Jednak czy dla gracza-entuzjasty ma to znaczenie? Nie. Typowy gracz-entuzjasta nie będzie wstanie wykorzystać mnogości opcji do podkręcania jakie płyta oferuje, wiele z nich jest przydatnych tylko przy ekstremalnym OC. Mało tego nie może nawet użyć OC panelu do podniesienia napięcia na karcie graficznej ponieważ nie da się tego zrobić w prosty sposób - wymaga to modyfikacji samej karty i utraty gwarancji. Więc czy warto przepłacać za nie wykorzystane opcje do podkręcania? Jakie płyną korzyści z zakupu tej płyty dla entuzjasty sprzętu? Przede wszystkim są to: znakomity układ dźwiękowy SupremeFX, moduł Wi-Fi standardzie oraz najwyższa jakość wykonania. Ponadto należy wymienić mnogość portów I/O, SATA i USB co pozwoli na podłączenie większej ilości dysków oraz urządzeń I/O. Maniakom wydajności płyta oferuje możliwość połączenia czterech kart graficznych w konfiguracji multi gpu. Na koniec nie można zapomnieć o urzekającym wyglądzie i logo/marce (seria ROG, Rampage) co również ma znaczenie wśród entuzjastów sprzętu. Niestety cena płyty jest dość wygórowana - w chwili publikacji artykułu wynosi ona w Polsce ok. 1900-2000 PLN nie wspominając już o znikomej dostępności. Nie mniej recenzowana płyta to sprzęt bardzo wysokiej klasy, jest marzeniem nie jednego ekstremalnego overclockera czy też miłośnika chłodzenia wodnego i zasługuje na wyróżnienie.
Zalety:
Wady:
|
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz